Back Ludwik Lejzer Zamenhof Afrikaans Ludwik Lejzer Zamenhof AN لودفيك زامنهوف Arabic لودڤيك تسامنهوف ARY لودفيك زامنهوف ARZ L. L. Zamenhof AST Lüdviq Lazar Zamenhof Azerbaijani Людвик Лазарь Заменһоф Bashkir L. L. Zamenhof BCL Людвіг Лазар Заменгоф Byelorussian
De Ludwik Lejzer Zamenhof (uf d Wält choo als Eliezer Levi Samenhof, dütsch au Ludwig Lazarus Samenhof, polnisch Ludwik Łazarz Zamenhof; * 15. Dezembr 1859 z Bjałystok, Russischs Riich, hüt Pole; † 14. April 1917 z Warschau) isch a Ougearzt und de Erfinder vun de Chunschsprooch Esperanto gsi.
Bjałystok isch e ethnisch stark vermischti Stadt gsi, mit Pole, Russe, Dütsche und Jude un e jeder het si eige Sprooch gschwetzt. Si Ätti het sich gezilt vu sinem Judetum abgrenzt, isch Atheist gsi un het Aaschluss ans westliche Europa gsuecht, isch au inere jiidische Uffklärigsbewegig debii gsi. Gschafft het de Ätti als Franzesich- un Dütschlehrer un au als Zensor fird Veröffentlige im Zareriich. Sel isch spöter guet gsi fir de Suun, woner e Mengi politische Sache z'veröffentlige gha het.
1874 isch de L. L. Zamenhof uf Warschau ans Gymnasium un spöter uf Moskau an d Uni zum Medizin go studiere.
1887 het er e jiidischs Meidli, d Klara Silbermik, d Tochter vuneme Fabrikant, ghirote un mit ihre d drei Chinder Adam, Sofia un Lidia großzoge.
Nebe sinere Liideschaft fir sini international Sprooch isch er s ganz Lebe als Ougearzt tätig gsi.
Wil er inere ethnisch so stark vermischte Stadt ufgwachse isch, het er schu frie e Mengi Sprooche glehrt, doch het auch selber gmerkt, was es fir Schwierigcheit mitbringt, wenn de eine de andere nit verstoh cha. Nit ellei vum Praktische her, sondern au wege Vorurteile gegenenander. Dorum het de Zamenhof sich gar frieh demit befaßt, e Sprooch z'schaffe, wu e jeder schnell cha lehre un wo niemes devu bevorzugt wird.
Nooch mehrere Versuch un langjorje Tüftele het er 1885 e endgültige Entwurf fertig gha un and Öffentlichkeit brocht. Doch het er sel Büechli, "Internationale Sprache" unterem Pseudonym rusbrocht: "Esperanto" (eine wo hofft).
In de Folg ischs em glunge, e Zytschrift un Adressbüecher usezbringe un nooch un nooch het er e Mengi Aahänger um sich gsammelt, vor allem us Weschteuropa, wu sich ufklärerische Gidanke nit eso geged Zensur hen uflehne mieße wie im russische Zarereich.